Lumpy Skin Disease, afgekort LSD, is een virale ziekte bij runderen. Gelukkig komt de ziekte niet in Nederland of de ons omringende landen voor. Het is dan ook enigszins verontrustend dat er in de afgelopen dagen in zowel Frankrijk als Italië meerdere besmettingen met LSD zijn gemeld.
Lumpy Skin Disease komt zoals gezegd voor bij runderen of runderachtigen, zoals (melk)koeien, bizons, buffels, schapen en geiten. Het pokkenvirus wat LSD veroorzaakt, staat op de categorie A-lijst, wat inhoudt dat het meldings- en bestrijdingsplichtig is. Het is belangrijk dat verschijnselen of verdenkingen zo snel mogelijk bij de NVWA worden gemeld.
De verschijnselen zijn langdurige (hoge) koorts (tot wel boven de 41 graden), neus- en oogontsteking en een meestal erg sterke daling in de melkproductie. De naam Lumpy Skin verwijst naar de knobbels (grootte variërend van 1 tot 4 cm) die in de huid kunnen ontstaan (zie de afbeelding hiernaast, bron: Dopharma). Dit kan over het hele lichaam, maar zijn vaak bijzonder uitgesproken op de kop, in de nek, rondom het perineum en de uier. Ook inwendige vorming van knobbels kan voor veel problemen zorgen, bijvoorbeeld wanneer deze het slikken of ademhalen bemoeilijken door druk op de slokdarm of luchtpijp. Zwelling van de poten en hiermee samenhangende kreupelheid wordt regelmatig gezien. Vruchtbaarheidsproblemen en abortus zijn bijkomende problemen die bij LSD worden gemeld. Algehele malaise door koorts en al het voorgaande kan zorgen voor verzwakking, ondervoeding en uiteindelijk sterfte.
De Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) beschrijft dat de uitbraken van LSD in een “vrije” veestapel, zoals in Nederland het geval is, gepaard kan gaan met een besmetting tot wel 80% van de dieren. Bij een ernstige uitbraak kan de sterfte erg hoog zijn, maar gemiddeld wordt dit beschreven als 2% van de besmette dieren.
Overdracht van het pokkenvirus vindt voornamelijk plaats via insecten. Dit is verreweg de belangrijkste overdrachtsroute. Directe overdracht (bijvoorbeeld via speeksel, drinkwater of door direct contact) is waarschijnlijk van geen of weinig betekenis. De preventie is dan ook voornamelijk gelegen in de alom geadviseerde vliegenbestrijding (ook belangrijk in de preventie van andere aandoeningen zoals onder andere blauwtong). Daarnaast blijft een goede biosecurity van belang. Reiniging en ontsmetting van bijvoorbeeld vervoersmiddelen en huisvesting zijn hierbij belangrijke actiepunten.
De NVWA voert op dit moment een risicoanalyse uit, waarbij onder andere wordt gekeken naar risicovolle contacten tussen besmette regio’s en Nederland. Voor de rest wordt het draaiboek gevolgd, mocht er sprake zijn van een oprukkende infectie.
Kortom: op dit moment nog geen paniek, maar wel iets om goed in de gaten te houden. Neem bij verdachte verschijnselen dus contact op met de praktijk!
